بررسی رابطه میان کیفیت حسابرسی و سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

ارتباط میان کیفیت حسابرسی و سرمایه گذاری در مراحل چرخه عمر از موضوعات مهم و جدیدی است که در سال های اخیر در زمینه تحقیقات حسابداری مالی و حسابرسی صورت گرفته است. داس و پاندیت (2010) از جمله افرادی بودند که به بررسی رابطه بین کیفیت حسابرسی و کارایی سرمایه گذاری و تفاوت این ارتباط در طی چرخه عمر شرکت پرداختند. موضوعات کلیدی این تحقیق، کیفیت حسابرسی و سرمایه گذاری های بلند مدت و کارایی سرمایه گذاری در طی مراحل چرخه عمر می باشند. منظور از کیفیت حسابرسی، نشان دهنده کیفیتی است که، اطلاعات حسابداری گزارش شده را بازبینی و بررسی می نماید و این که چگونه کیفیت بالای حسابرسی نسبت به گرایش مدیران برای سرمایه گذاری های بیشتر یا کمتر از حد محدودیت ایجاد می کند، که برای اندازه گیری کیفیت حسابرسی از دو متغیر "اندازه حسابرس" و "دوره تصدی حسابرس" به صورت متغیرهای مجازی استفاده شده است.همچنین برای اندازه گیری سرمایه گذاری و کارایی سرمایه گذاری از مدل وردی (2006) و برای اندازه گیری چرخه عمر شرکت از مدل آنتونی و رامش (1998) استفاده شده است. قلمرو مکانی تحقیق شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که حداقل از ابتدای سال 1382، در سازمان بورس پذیرفته شده و تا پایان سال مالی 1390 نیز مشغول به فعالیت بوده باشند و قلمرو زمانی تحقیق که در برگیرنده اطلاعات مالی این شرکت ها در سال های 1383 تا 1390 می باشد، با توجه به این موارد 114 شرکت به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب شده است.برای تجزیه و تحلیل فرضیه ها از رگرسیون خطی (ols)استفاده شده است. با توجه به محدودیت موجود در منابع و لزوم برنامه ریزی شرکت ها برای جلوگیری از رکود و عقب ماندگی، افزایش کارایی سرمایه گذاری، از اهمیت قابل توجهی برخوردار شده است. با توجه به اهمیت این موضوع در فرضیه اول تحقیق به بررسی این موضوع پرداختیم که آیا "افزایش کیفیت حسابرسی باعث افزایش کارایی سرمایه گذاری می شود؟" با توجه به رسیدگی های صورت گرفته برای آزمون این فرضیه، به این نتیجه رسیدیم که، هرچه حسابرسان در رسیدگی خود سطح بالاتری از کیفیت را لحاظ قرار دهند، این امر باعث می شود که کارایی سرمایه گذارهای شرکت افزایش یابد. در فرضیه دوم تحقیق به بررسی این موضوع پرداختیم که آیا "افزایش کیفیت حسابرسی باعث کاهش سرمایه گذاری های بلندمدت می شود؟" که با بررسی های صورت گرفته این موضوع نیز تایید گردید، که حسابرس و کار حسابرسی تاثیرات مهمی را در امر سرمایه گذاری شرکت ها و کارا بودن سرمایه گذاری های مذبور ایفا می کند و چنان چه در این امر کیفیت بالایی از خدمات حسابرسی توسط حسابرسان ارائه گردد مدیران و سایر ذینفعان را در اتخاذ سیاست های مناسب برای سرمایه گذاری یاری می کند. با توجه به این که شرکت دارای چرخه عمر می باشد و در هر یک از مراحل این چرخه استراتژی ها و کارکردهای متفاوتی را از خود نشان می دهد، لذا در فرضیه سوم این تحقیق به بررسی این موضوع پرداختیم که آیا " سرمایه گذاری های بلندمدت در مراحل اولیه چرخه عمر شرکت، افزایش و در مراحل بلوغ شرکت، کاهش پیدا می کند؟" با بررسی های صورت گرفته این فرضیه تایید گردید. شرکت در مراحل اولیه چرخه عمر برای به دست آوردن مزیت های رقابتی و رسیدن به اهدافی که برای خود ترسیم کرده است به سرمایه گذاری می پردازد. هنگامی که شرکت به مرحله بلوغ از چرخه عمر خود می رسد، مقدار این سرمایه گذاری ها کاهش پیدا می کند. این کاهش سرمایه گذاری حاکی از این موضوع می باشد که شرکت هایی که در مرحله بلوغ قرار دارند بیشتر دنبال ثبات بوده و تغییرات کمتری را متحمل می شوند. بعد از این که در دو فرضیه اول تحقیق به بررسی ارتباط میان کیفیت حسابرسی، سرمایه گذاری و کارایی سرمایه گذرای پرداختیم و در فرضیه سوم سرمایه گذاری های بلندمدت در مراحل مختلف شرکت را با هم مقایسه کردیم، لذا؛ در دو فرضیه بعدی به بررسی تلفیقی از سه فرضیه فوق پرداختیم. بدین صورت که در فرضیه چهارم به این موضوع پرداختیم که آیا "کیفیت بالای حسابرسی، سرمایه گذاری های بلندمدت در شرکت های بلوغ یافته را ، کاهش می دهد؟" که در نهایت به این نتیجه رسیدیم که کیفیت بالای حسابرسی سرمایه گذاری های بلندمدت در شرکت های بلوغ یافته را افزایش می دهد. در فرضیه پنجم به دنبال بررسی این موضوع بودیم که آیا "کیفیت بالای حسابرسی، کارایی سرمایه گذاری های بلندمدت در شرکت های بلوغ یافته، را افزایش می دهد؟" با آزمون های انجام گرفته به این نتیجه رسیدیم که کیفیت بالای حسابرسی باعث افزایش کارایی سرمایه گذاری شده و این افزایش کیفیت در شرکت های بالغ بیشتر می باشد. مطابق با نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه های اول و دوم تحقیق؛ مدیران، سرمایه گذاران، وام دهندگان و سایر ذینفعان بایستی در هنگام استفاده از صورت های مالی جهت تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، از صورت های مالی که حسابرسی شده اند استفاده کرده و از این که حسابرسی صورت گرفته با کیفیت باشد اطمینان کسب نمایند. لذا کیفیت بالای حسابرسی را در کنار سایر عوامل، در تصمیمات خود مد نظر قرار دهند. همچنین مطابق با نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه های سوم و چهارم و پنجم این تحقیق توصیه می شود که مدیران، سرمایه گذاران، وام دهندگان هنگام سرمایه گذاری به این امر که شرکت مورد نظرشان در کدام مرحله از چرخه عمر خود قرار دارد توجه نمایند و شرایط خاصی را که در هر مرحله از چرخه عمر، شرکت با آن مواجه می باشد را مدنظر قرار دهند. با توجه به موارد فوق، سازمان حسابرسی و موسسه های حسابرسی به عنوان نهادهای نظارتی قدرتمند می بایستی با افزایش کیفیت حسابرسی، صورت های مالی را به بهترین شکل بررسی کنند، تا عملاً توجه این گروه های فعال در بازار را از اتکای صرف بر کمیت اقلام مندرج در صورت های مالی به سمت کیفیت گزارش ها سوق دهند.